Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Rosa rubiginosa & Amaranthus blitum

fotò
fotò
Agufié(-roussas)

Rosa rubiginosa

Rosaceae

Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.

Nom en français : Églantier couleur de rouille.

Descripcioun :
Aquel agufié, Rosa rubiginosa, fai parti dóu group d'agoulencié qu'an de glando resinouso dessouto li fueio, ço que ié dounon aquesto coulour roussasso. Trachis dins li relarg dubert coume lis orle de bos. Se destrìo de Rosa micrantha qu'a lis estile lanu, si flour soun mai grando e peréu soun óurifice calicinau pu larg.

Usanço :
Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.

Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Orle de bos - Espinas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Rosa rubiginosa L., 1771

fotò
fotò
Blet

Amaranthus blitum

Amaranthaceae

Autre noum : Bledo-sóuvajo.

Nom en français : Amarante blette.

Descripcioun :
Lou blet es uno amaranto pulèu chanjadisso, siegue drecho, siegue couchado au sòu, pòu èstre verdo o rouginasso coume sus li fotò. Trachis dins li relarg pulèu bagna o umide, coume li mueio o en ribo d'aigo, e tambèn dins lis escoumbre. Se recounèis subretout à si fueio, proun larjo e souvènt acabado pèr dos partido.

Usanço :
Coume lis àutris amaranto, lou blet se manjo crus en ensalado vo cue coume d'espinarc (pas trop n'en manja pamens pèr l'acide óussali e li nitrate). Li grano se manjon cruso, grasihado o boulido (15 mn) coume voulès. Pamens es uno di ràris amaranto dóu païs, que s'atrobo mens qu'à passa tèms. Manjas pulèu lis envahissènto.

Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Mueio - Ribiero - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Amaranthus blitum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
RR
RR
R
C
RR
RR
RR

Rosa rubiginosa & Amaranthus blitum

ges
RR
C
R
ges
C
R
RR

Coumpara Agufié(-roussas) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Blet emé uno autro planto

fotò